کارشناسی ارشد رشته پژوهش علوم اجتماعی/ دانشگاه حکیم سبزواری
چکیده
در جوامع امروزی با توسعۀ ارتباطات و تنوع فرهنگی، تربیت و تعلیم در خانواده به یک چالش مهم تبدیل شده‌است. برخی از والدین به دلایل مختلف نمی‌توانند به درستی اصول تربیتی را در خانواده عملی کنند. از سوی دیگر، تربیت دینی با توجه به جهان‌بینی توحیدی و در نظرگرفتن اصول و ارزش‌های اخلاقی، مبانی قوی برای ارتقاء اخلاق و رفتارهای سالم ارائه می‌دهد. بنابراین، الگو قرار دادن این مبانی در تربیت فرزندان می‌تواند در رشد اخلاقی جامعه تأثیرگذار باشد. در این مقاله سعی شده با توجه به نقش ائمۀ معصومین (ع) به‌عنوان الگوی شیعیان به تحلیل مؤلفه‌های تربیت در خانواده با تأکید بر فرهنگ رضوی پرداخته شود. روش تحقیق، کتابخانه‌ای و مطالعات اسنادی است و برای این منظور از کتب روایی و تاریخی معتبر استفاده شده است. با بررسی‌های انجام شده می‌توان گفت بسیاری از جامعه‌شناسان غربی همچون «پارسونز»، «ساترلند» و «مک‌کوبی» بر نقش خانواده در تربیت و جامعه‌پذیری اجتماعی کودکان تأکید دارند و نظریه‌پردازان مسلمان همانند «نراقی» نیز با الهام از منابع شیعه و سیرۀ ائمه معصومین (ع)، تربیت را یک فرآیند سیال و محرک می‌پندارند. بر همین اساس می‌توان مهمترین اصول و مؤلفه‌های تربیتی را با تأکید بر نظریات اندیشمندان بزرگ اسلامی در حوزۀ تربیت دینی و نگاه به سیرۀ رضوی به سه دستۀ اعتقادی (خداجویی)، نظام ارزشی (فضائل و رذایل اخلاقی) و کنش‌های عملی (عبادت) تقسیم نمود.
)